උඩගෙදර කතා 29 (සම්බල්)

                                     "සම්බල්... "

උඩගෙදර කතා......  29

               පුංචි කාලේ අපෙ පංති පොතක තිබුනා මෙහෙම කවියක්දෝ විරිදුවක්දෝ.
"සම්බ හාලෙ බතට කැමති සිංහල අය විය බියසුලු.
මඤ්ඤොක්කයි සම්බෝලයි ගෙයි  දොර වහගෙන කනවලු.."

               මොන පොතේද, ලිව්වේ කව්ද වාගේ මොකවත් මතක නෑ. ඒ කාලේ දවසක් මම සද්දෙං මේක කියනවා අහගෙන හිටිය මයෙ අප්පච්චි අහනවා..

"මයෙ පුතා සම්බා හාලේ බතට ඔච්චර කැමතිද?"
"ඒක නෙවෙයි අප්පච්චි මට ප්‍රස්නේ... ඔය දෙකෙන් කෝක කංටද ඔය ලැජ්ජා වුනේ.. කියන එකයි. "

               කතාව තව දිගට ගියා විතරක් නෙවේ දවසක් දෙකකිං සම්බා බතුත් ලැබුනා. අද නං ඔය දෙකට තියෙන තැන කොහොමද.. !

                ඉස්සර සම්බෝලෙට ලොකු පිළිගැනීමක් තිබුනා කියංට බෑ. ඒ වුනාට උදේට නැතුවම බැරි තරමයි. හීල් බතට විසේසෙම්ම. ඒ සාමාන්නිය පොල් සම්බෝලේ. සම්බෝලෙද... සම්බලේද... සම්බල්ද හරි වචනේ මං දන්නෑ..

                 සම්බල් ජාතිත් හදන විදිහවල් කීයක් තියෙනවද! සාමාන්නියෙං සලාද කියන සමහර එව්වටත් සම්බල් කියල කියනවා, කොහිල අල සම්බලේ.. තක්කාලි සම්බලේ .. වාගේ. සම්බලේකට උම්බලකඩ දැම්මම රහ වැඩී.. පිළිහුඩු ජාති ගැන මං වැඩිය උඩ දාංට අකමැති වුනත් සම්බල් ගැන කියනකොට මොනවා කරංටද..!

                  සරළ පොල් සම්බලේ තමයි වැඩියෙම්ම හදන්නේ. ඉස්සර නං ඕක මිරිස් ගලේ ටිකක් අඹරලයි ගත්තේ. ලොකු සම්බලයක් නං වනේ කෙටුවා. දැං... !

                  පොල් ටිකක් ගෑවා, පැකට් එකෙං මිරිස් කුඩු ටිකක්, රතුලූනු නැත්තං බී ලූනු කෑල්ලක්, අමු මිරිස් කරලක් ... සමහර වෙලාවට ඇඟිල්ලකුත් කපාගෙන  හීනියට ලියල දැම්මා, ලුනු වතුර ටිකක් .. මිරිකලා දෙහි බෑයක ඇඹුල් එක් කෙරුවා, අනාගත්තා.
                  හතේ බස් එකට පමා නැත්තං වේලිච්ච් මිරිස් කරල් දෙකතුනක් කර කරල මිරිස් කුඩුයි අමු මිරිසුයි වෙනුවට අතේ පොඩ් කරල දානවා. දෙහි ඇඹුල් වෙනුවට තක්කාලි ගෙඩියක් හීනි කෑලි කපල දානවා. 
                 දවසක් දෙකක් එක විදියටම කෑවා නං හරි,  උදේ බත් ටික කන්නේ කන්තෝරුවේදී නං හරි,   දවල්ටත් කන්තෝරුවට බැඳගෙන යනවා නං හරි, හේනේදී කංට කුරහං රොටී ඇන්න යනවා නං හරි ඔය සම්බලේ, මුඩු යංට කරපිංචා කොල දෙක තූනක් ලූනු ටිකක් පැහැවල තෙල් ට්කක් දාල ගත්තොත් වැඩිය හොඳයි. නැත්තං පිලුනු වෙංටත් පුලුවං.

                   ඔය දැම්ම කොයි මිරිස්වත් නැතුව අමු මිරිස් කරල් කීපයක් ලුනු කැට දෙක තුනක් රතු ලූනු නං ගෙඩ් කීපයක් ලොකු ලූනු නං පොඩි ගෙඩියක් හරි ගලේ අඹරල, එහෙම නැත්තං අර බ්ලෙන්ඩර් එකේ දාල ඇන්න, ගාගත්ත පොල් වලට දෙහි ඇඹුල් ටිකක් එක්ක දාල හොඳට අනාගත්තම ඒක සුදු සම්බලේ.

               මිංචි සම්බලේ ගැන අපි දන්නවනෙ. එව්වා වාගෙම කරපිංචා සම්බලෙත් රහයි. ගුනයි. කෑම පිරිය නැති වුනාම බඩේ අමාරුවක් හැදුනම එහෙම බොහොම හොඳයි. විෂ සත්තු සරුපයෝ දෂ්ට කෙරුවමත් දෙනවා. විෂ නැසෙනවලු කරපිංචා වලට. එහෙම වෙලාවට කරපිංචා කැඳදෙන්නෙත් ඒකනේ.

                  ඇයි ඔය උගුර බැරැන්ඩි වෙලා? කාලෙකිං පංතියක් කරාද? වැඩිපුර කතා කෙරුවද? ඊයෙ රෑ පාටියක්ද... ගොඩක් සිංදු කිව්වද? හෙම්බිරිස්සාවක්ද? හරි... හරි...  ඕකට ඇඹරැල්ලා වෑංජනෙත් හොඳයි. ඊට වඩා ලේසිම වැඩක් තියෙනවා. පොල් කෑල්ලක් පුස්සල ඇන්න ඒක එක්ක සම්බෝලයක් අඹරාගෙන බත් කංට. තක්කාලි දාංට නං එපා.

                  "වලව් සම්බෝලේ" කියල එකක් අහල තියෙනවද? ඒ කියන්නේ කොට්ටපොල් සම්බලේටමයි. ඒ නම හැදුනේ කොහොමද කියංට නං දන්නෑ. ඔන්න දඹදිව වුනත් දවස් කීපෙක වන්දනා ගමනක්, වෙන ගමනක් යනවා නං,  ස්ටේට්ස් වල ඉන්න පොඩි දුවට දන්න කියන කෙනෙක් අතේ කටට දැනෙන දෙයක් යවංට ඕනෑ නං ඕවා වැදගත්... නරක් නොවී දවස් කීපයක් තියා ගංටත් ඕනෑනෙ. හිස් හෝර්ලිස් බෝතලේකට දාල, මූඩියට පත්තර කෑල්ලකුත් තියල හිර කරල වැහුවම හුලං වදින්නෙත් නෑ. ඉක්මනිං නරක් වෙන්නෙත් නෑ. කොට්ට පොල් හීනි තීරු කපල, උම්බලකඩත් එක්ක හොඳට වනේ කොටා ගෙන.. බැදපු කෑලි මිරිස්, ලියා ගත්ත ලූනු කරපිංචා අමු ඉඟුරු තෙලේ බැදල.. ඒකටම දානවා. ඇති තරමට ලුනුත් දාංට අමතක කරංට එපා.

                  කොහිල අල වැංජනේට වාගේ අඟල් බාගයක් තරම දිගට ටිකක් හීනියට තීරු කපල අමු මිරිස්, ලුනු, ලූනු, දෙහි ඇඹුල් දාල අනා ගත්තම රහයි ගුනයි. ඇඹුලට තක්කාලිත් හොඳයි. තක්කාලිත් ඒ වාගේ සම්බලේ හොඳයි. ඔය දෙකටම පොල් රැල් වෙනුවට මිටි කිරි ටිකක් උඩිං වක්කරල ගත්තා නං තව හොඳයි. මෙව්වට නං සලාද කියන එක තමයි වැඩිය හරි. ඒත් සලාදේකට එලවලු හරි පලතුරු හරි ජාති කීපයක් එක් වෙංට එපායැ. කැරට් සම්බලේට නං කැරට් ග්‍රේට් කර ගංට වෙනවා..

                 කැරට් වගේම බීට් අල අර කොටු කපල සලාදෙට ගන්න කොට නම් තම්බල ගන්න එක හොඳයි. ඒත් අර සලාද කොලයක් උඩ අඩුක් කරන සම්බලේටද සලාදෙටද නං කැරට් බීට් අල තම්බල හරි නැතුව හරි කමක් නෑ. සලාද කොලයයි, බීට්, පිපිඤ්ඤා , බී ලූනු, තක්කාලි පෙත්ත පෙත්ත .. උඩටම ලුනු ගම්මිරිස් ටිකක් කලවං කරල කැරට් අල අන්නාසි හීනි තීරු කීපයයි... ලුනු ගම්මිරිස් කුඩු එලවලු ඔක්කොටෝම ඉහල ගත්තත් කමක් නෑ...

                  කට්ට සම්බලේට... ලූනු, කරල් මිරිස්, උම්බලකඩ කෑලි හිටිංට තලල ඇන්න දෙහියි ලුනු වතුරයි කලවං කර ගනිමු. ලුනු මිරිසට වාගේ දියටයි සිනිඳුවටයි අඹරන්නෙ නෑ කියල සන්දේ ඇගී අක්කත් කියල දුන්නා..

                  බටු බන්ඩක්කත් සම්බල් හදනවා... එව්වා බැදලා ඇන්න. අමු මිරිස්, ලූනු, ලුනු, දෙහි ඇඹුල්  කලවං කරල.

                   කෙහෙල් මුවයි පොලොසුයි තම්බල ඇන්නත් සම්බල් හදනවා. එකට දාල නෙවෙයි...!

                  සමහර කොල ජාති හීනියට ලියල ඇන්න ඒත් සම්බල් හදනවා. ගොටු කොල, මුකුනුවැන්න විතරක් නෙවෙයි. කිරිඅලකොල දලු, තිත්ත අඟුන, අසමදකං, කෝවක්කා, තව ඇති. පුදුම වෙංට කාරි නෑ... කොහොඹ දලුත් හදනවා. සෝදන්නේ ලියල ඇන්න. හරි හරියට රතු ලූනු උම්ඹලකඩ දාංට ඕනෑ. ලුනුයි  ඇඹුලකුයි නං ඕනෑමයි. අලුහං වාගේ හමේ හැදෙන රෝග වලට, ඇඟ සිසිල් කරංට එහෙම හොඳයි.

                   සමහර මාලු ජාතිත් තම්බල ඇන්න සම්බල් හදනවා. ඇයි... වේලිච්ච හාල් මැස්සොයි කූනියි. ඒත් හදනවා. එව්වා ටිකක් කලින් තැම්බෙංට තියල සාමාන්‍ය පොල් සම්බලේකුත් දාල මලවාගෙන... එව්වට මැල්ලුම් කියලත් කියනවා. කීලං කරවලත් පුංච් කැලි ඒ වාගේ හදංට පුලුවං.

                  සීනි සම්බලේ ගැන නං කියන්නෙ නැ.  කව්රුත් මේ කිව්ව සමහර එව්වා වාගෙම ඒ ගැන හොඳට දන්න හින්දා...!

                                                         simple "s"

2018.10.18